Uluslararası Astronomi Birliği ve UNESCO, 2009’u Dünya Astronomi Yılı ilan etti
Dünya Astronomi Yılı’nda Evren sizi bekliyor…
Uluslararası Astronomi Birliği ve UNESCO, 2009 yılını Dünya Astronomi Yılı ilan etti. Dünya Astronomi Yılı 2009 (DAY 2009), bu iki kuruluş tarafından “Evren sizi bekliyor” çağrısı ile başlatıldı.
2009’un bu ilk günlerinde, dünyadaki bir çok gökyüzü meraklısı uluslararası astronomi yılı için hazırlık yapıyor. 135 ülkede, Dünya Astronomi Yılı için çeşitli etkinlikler gerçekleştirilecek. Tüm yıla ve hatta 2010’a yayılacak olan etkinlikler ile ilgili detaylı bilgi DAY2009’un küresel web sitesi www.astronomy2009.org?da duyuruluyor.
DAY2009’un resmi açılışı 15-16 Ocak 2009’da Paris’te bir törenle yapılacak. Törende, aralarında Nobel ödüllü olanların da bulunduğu çeşitli konuşmacıların yanı sıra, dünyanın değişik ülkelerinden bilim insanları ile canlı video bağlantıları kurulacak.
Dünya Astronomi Yılı’nda dünya çapında gerçekleştirilecek projelerden bazıları
“Evren Güncesi” projesi, yılbaşında açılmış olan web sitesinde profesyonel astronomlar yazdıkları yazılarla günlük yaşamlarını ziyaretçilerle paylaşacak. 35’in üzerinde ülkeden katılan 50’den fazla yazar, web sitesi için günlük yaşamları, yaşadıkları problemler ve projeleri hakkında içerik oluşturmaya başladılar. Bu web sitesi sayesinde halk, bir astronom olmanın ne demek olduğu ve çığır açan araştırmaların ne şekilde yürütüldüğü hakkında bilgi sahibi olacak.
“100 Saat Astronomi” projesi 2-5 Nisan 2009 tarihleri arasında gerçekleştirilecek. Bu projenin amaçlarından biri, olabildiğince fazla insanın, Galileo’nun 400 yıl önce yapmış olduğu gibi, teleskop ile gökyüzüne bakmasını sağlamak.
“Dünyadan Evren’e Bakış” küresel projesi, büyük ölçekli uzay fotoğraflarını geniş kitleler ile buluşturmayı hedefleyen bir sergi. Fotoğraflar, parklar, sanat müzeleri, alışveriş merkezleri, metro istasyonları gibi alışılmışın dışında mekanlarda sergilenecek. “Dünyadan Evren’e Bakış” projesi, Ocak 2009’da UNESCO merkezinde yapılacak açılış töreninde tanıtılacak.
“Geceleyin Dünya” adlı bir başka proje ise, yeryüzünden değişik görüntülerin yıldızlar, gezegenler, ay ve gökyüzü eşliğindeki göz kamaştırıcı fotoğraflarını içeriyor. “Geceleyin Dünya” projesi kapsamında dünya çevresinde 30 farklı şehirde sergi ve eğitici etkinlik planlanıyor.
DAY2009’un amaçlarından biri gökyüzünün güzelliğini özellikle büyük kentlerde maskeleyen ışık kirliliği’ne dikkat çekmek. Bu amaçla gerçekleştirilecek “Karanlık Gökyüzü Farkındalığı” başlıklı projede kent sakinleri, gökyüzünün belirli bir bölgesinde yıldız saymaya teşvik edilecek. Bu sayımların karanlık bölgelerde yapılanlarla karşılaştırıldığında genellikle çok şaşırtıcı sonuçlar elde edildiği biliniyor. “Kaç yıldız sayabiliyorsunuz?” projesi Ocak 2009’da başlıyor.
2009’da gökyüzünde önemli olaylar gerçekleşecek
2009 yılında gökyüzünde heyecan verici bazı olaylar da meydana gelecek. Bunlardan biri, 22 Temmuz 2009′da gerçekleşecek 21. yüzyılın en uzun güneş tutulması olacak. Bu tutulma 6 dakika 39 saniye sürecek ve Hindistan, Bengaldeş ve Çin’den geçen bir hat üzerinde izlenebilecek. Bir diğer heyecan verici olay da Leonid göktaşı yağmuru. Kasım 2009’un ortalarında gerçekleşeceği tahmin edilen göktaşı yağmurunda bir saat içerisinde 500’den fazla kayan yıldız gözlemleneceği iddia ediliyor. Ekim ayı ortasında, kuzey yarım kürede, dev gezegen Jüpiter ve uyduları, kitlelerin gözlem yapabileceği en uygun zaman olan gün batımında gökyüzünde olacak. Söz konusu bu etkileyici görüntüler, küçük ve amatör teleskoplarla dahi gözlemlenebilecek.
DAY2009, halkın geniş katılımını sağlamak amacıyla etkinlik düzenlemek ve organize etmeye yardım edecek amatör astronomlara çağrı yapıyor. Gün geçtikçe sayısı artan bu yardımcı ordusu, astronominin tanıtımını ilgi çekecek yollarla gerçekleştirmeye çalışacak. Sayıları binleri bulan gönüllü katılımcılar sayesinde, şimdiden dünyanın en geniş astronomi ağı oluşturulmuş.
Uluslararası Astronomi Birliği başkanı Catherine Cesarsky’nin açıklamalarına göre, 135 ülke DAY 2009’a katılımlarını ilan etmiş. 2009 yılı boyunca tüm bu ülkeler astronominin halk ile buluşturulması misyonunu gerçekleştirmek amacıyla çalışacak. DAY2009 sayesinde, bilim eğitimi ve bilim meslekleri arasındaki bağın güçlendirilmesi, bu sayede üniversitelerde bilim ve teknoloji dallarına daha çok öğrencinin yönelmesi hedefleniyor.
Düzenlenecek birbirinden farklı birçok etkinlik sayesinde Evren ve bizim Evren’deki yerimiz hakkında daha fazla bilgilenmenin tam zamanı. DAY2009, 1 Ocak 2009’dan başlayarak herkesi Evren’i keşfe çağırıyor.
Türkiye’de yapılacak olan etkinlikler ile ilgili detaylı bilgiye Türkiye’deki DAY 2009 etkinliklerini koordine etmekte olan Türk Astronomi Derneği websitesi www.tad.org.tr ve Türkiye ulusal websitesi www.astronomi.org adresinden ulaşılabilir.
Basın bilgi için: Nesrin Balkan/Sabancı Üniversitesi 0216 483 90 97 – 0542 432 89 98